اسکانوخانه طباطباییها در کاشان یکی از چند خانه برجسته تاریخی در کاشان می باشد، که هر ساله تعداد بسیار زیادی از گردشگران را به سوی خود جذب می کند. این شاهکار هنری در سال ۱۲۵۰ هجری قمری توسط سید جعفر طباطبایی که یکی از تجار معروف آن زمان بوده ساخته شده است. این بنا در خود تزئینات مجلل، اصالت معماری و طراحی متناسب با فرهنگ و اقلیم خاص منطقه را دارا می باشد. کل مجموعه خانه طباطبایی دارای ۳ بخش بزرگ همچون بخش اندرونی، بیرونی و مخصوص به خدمه می باشد و این مجموعه بزرگ وسعتی در حدود ۴۷۰۰ متر را به خود اختصاص داده است.
این بنای عظیم در دل خود ۴۰ اتاق، ۴ حیاط، ۴ سرداب (زیرزمین)، ۳ بادگیر و ۲ رشته قنات را جای داده است. در این خانه چهار صحن و حیاط وجود دارد، که حیاط مرکزی آن در قسمت بیرونی و دو حیاط دیگر در قسمت اندرونی قرار دارند، یک حیاط نیز متعلق به خدمه بوده است. بخش اندرونی خانه محل سکونت خانواده طباطبایی بوده و متشکل از یک اتاق پنج دری ساده در مرکز و دو حیاط در دو طرف آن به همراه سرداب هایی که بادگیر ها هوا را در آن جریان می دادند می باشد. اما حیاط قرار گرفته در ضلع شمال غربی بزرگتر بوده و تعداد اتاق های بیشتری را در خود جای داده است که از سرسرای پذیرایی مجزایی بهره میبرد.
قسمت جالب قرار گرفته در این بنا سرداب بزرگی است که در زیر بخش اندرونی و اتاق مرکزی خانه قرار گرفته و دارای بادگیر، سقف ضربی و نوعی از مصالح خاص در بدنه ای دو جداره به همراه حوضی در مرکز سرداب می باشد، این قسمت از خانه دارای اختلاف ارتفاع با سطح کوچه در حدود ۸ تا ۱۰ می باشد، و به دلیل نسیم خنکی که از سطح حوض حیاط مرکزی وارد زیر زمین می شود، اختلاف دمایی در حدود ۱۵ تا ۲۰ درجه در فصل تابستان بین زیرزمین و بیرون آن مشاهده می شود.
قسمت بیرونی اما شامل اتاق شاه نشین در مرکز به همراه نورگیر های زیبا و پنجره هایی مشبک و رنگارنگ می باشد، پنجره های کناری در این بخش به صورت دوجداره بوده و عمودی باز و بسته می شوند. در این اتاق تزیینات بسیار جالبی به چشم می خورد، تزیینات نقاشی و آینه‌کاری و گچ‌بری‌های جالب از جمله پنجره‌های مشبک گچی که همچون پارچه توری ظریفی به نظر می‌رسد. در دو طرف اتاق شاه نشین خانه طباطبایی ها اتاق های گوشواره ای قرار گرفته، و در جلوی این اتاق نیز ایوان با آینه کاری و گچ بری های بی نظیری به چشم می خورد.
حیاط خدمه در این بنا شامل اتاق‌های خدمه، زیرزمین خدمه، آشپزخانه و اصطبل زمستانی و تابستانی می باشد، که هم اکنون برخی از اتاق های خدمه از بین رفته اند، آب مصرفی خانه نیز توسط قنات های دولت‌آبادی و نصرآبادی تامین میشده است. در این بنا ۵ ورودی وجود دارد که ورودی اصلی به دو ورودی اندرونی و بیرونی در قسمت هشتی تقسیم می‌شود. در این بنا همچنین پیچ و خم هایی در راهروها به چشم می خورد، این کار به دلیل نداشتن دید مستقیم به بنا ایجاد شده است.
ارسال دیدگاه