سر قفلی دارای دو نوع بوده که هر کدام تعریفی مشخص برای خود دارد؛ نوع اول، سرقفلی می باشد که از حق کسب و پیشه حاصل شده است، این نوع از قراردادها برای اجاره های قدیمی بوده که مربوط به سال های قبل از ۱۳۷۶ می باشد، و مرتبط با حق قانونی مستاجر سابق یک محل می باشد، و دست به دست واگذار می شود به مستاجران دیگر، که در میان عامه نام سرقفلی را به خود گرفته. نوع دوم از سرقفلی که بعد سال ۷۶ در میان مردم وجود دارد، در واقع حاصل کسب و پیشه و یا اجاراه های سابق نیست، در این نوع از سرقفلی، مالک بدون اینکه ملک خود را به دیگری واگذار کند، سرقفلی آن یعنی حق کسب و پیشه را به دیگری با مبلغی خاص و شرایطی خاص واگذار می کند، که بر اساس این نوع از قراردادها مستاجر فقط حق کسب و پیشه داشته، و در واقع مالکیتی در اعیان و زمین ندارد و می تواند این حق را به نحو مقتضی برابر شرایط مقرر بین خود و مالک به اشخاص دیگر نیز واگذار نماید.
انواع سند های سرقفلی
سرقفلی با سند عادی: در میان برخی از بازاریان یکی از از راههای انتقال سرقفلی سند عادیست، که بر طبق آن سرقفلی ملک را با سند عادی اجاره کرده و اجاره نامه ای رسمی در بین نبوده است. در این نوع از انتقال ها همه چیز به صورت شفاهی انجام شده و برخی مالکان از همان ابتدای کار سرقفلی ملک خود را با سند عادی منتقل می کنند. اما سرقفلی با سند رسمی: این نوع از سند ها در دفاتر اسناد رسمی تنظیم شده و در آن حق کسب و پیشه در قالب یک سند صلح و یا سند رسمی به مستاجر انتقال داده می شود.
شروط لازم برای انتقال سرقفلی به غیر
اولین چیزی که در مبحث انتقال سرقفلی مهم است، ذکر شدن عبارت (حق انتقال به غیر دارد) در سند به صراحت می باشد، نوشته نشدن این عبارت برابر با نداشتن حق انتقال می باشد. شرط لازم برای واگذاری سرقفلی به دیگری این است که در قرار داد اجاره سرقفلی انتقال از وی سلب نشده باشد، اما اگر در قرارداد مابین مالک و مستاجر حق انتقال برای او ذکر شده باشد، مستاجر می تواند سرقفلی را به دیگری با مبلغی کم و یا بیشتر از چیزی که خود به مالک پرداخته به دیگری واگذار کند.
این واگذاری برای قراردادهای قبل از سال ۷۶ امکان پذیر نیست، و به موجب آن مستاجر حق انتقال مورد اجاره را ندارد و در صورت انتقال نه تنها موجر می تواند قرارداد اجاره را فسخ کند، بلکه به مستاجر صرفا نصف سرقفلی تعلق می گیرد. اما برای فروش سرقفلی قبل از هرچیزی شایسته است تا مالک را از این اقدام آگاه کنید و این کار را رسما با اظهارنامه به اطلاع وی برسانید. در صورتی که در قرارداد، انتقال سرقفلی منع نشده باشد، اما مالک نیز به این کار راضی نباشد، مالک سرقفلی یا همان مستاجر اول می تواند به دادگاه مراجعه کند و مجوز انتقال را اخذ کند.
توجه داشته باشید که انتقال غیر قانونی سرقفلی، از مواردیست که منجر به ساقط شدن حق سر قفلی می شود، اگر حق انتقال سرقفلی در سند ذکر نشده باشد، و یا سند عادی تنظیم شده باشد، انتقال سرقفلی امکان پذیر نبوده و انتقال آن یک تخلف بشمار می رود. در این حالت نصف حق سرقفلی ساقط شده و نصف دیگر آن به قیمت روز به مستاجر متخلف پرداخت خواهد شد.
ارسال دیدگاه